صدیقه پیرمرادی، از ساکنان این شهر از همین ترس و نگرانیهای اهالی منطقه با خبرنگار همشهری سخن میگوید: «در روزهای بارانی خطر سقوط این صخرهها وجود دارد. به همینخاطر خانه خودمان را بهناچار ترک میکنیم و راهی منزل خویشاوندان میشویم.» وی میگوید: «چندین سال است که انتقال ساکنان زیرکوهی ماکو به مناطق دیگری از شهر با تسهیلات دولتی توسط مسئولان وعده داده میشود اما این وعده همیشه به پشت گوش انداخته شده است.»
امیر آیرم، دیگر ساکن زیرکوهی هم اقدامات صورتگرفته مسئولان در جابهجایی خانههای زیرکوهی ماکو را تاکنون بسیار ناچیز میداند؛ «دستگاههای مربوطه از وجود برخی مشکلات در واگذاری زمین مورد نظر برای جابهجایی خانههای زیرکوهی خبر میدهند. با وجود این تاکنون در سخنرانیهایشان آخر سال را زمان رفع چالشها و نجات مردم از این خطر بالای سرشان عنوان کردهاند ولی 4سال از وعدههای مسئولان میگذرد و فقط تعداد محدودی مسکن مهر ساخته شده است.» شاید منظور این ساکن زیرکوهی وعده 2سال پیش محمودی، معاون عمرانی استانداری آذربایجانغربی باشدکه آن زمان به مهر گفت: «20میلیارد ریال برای رفع مشکلات چندساله ساکنان زیرکوهی ماکو اختصاص یافته و به غیر از 200واحدی که به منطقه امن رفتهاند، مابقی نیز طی 2مرحله به منطقهای امن جابهجا میشوند.» این در حالی است که همچنان تعداد زیادی خانوار زیرکوهی ماکو زیر صخرهها ساکن هستند.
خود مردم هم حرکت کنند
نماینده مردم ماکو و چالدران در مجلس شورای اسلامی هم انتقاد خود را از بیتوجهی مسئولان نسبت به جان شهروندان اینگونه بیان میکند: «براساس برنامهریزیهای انجام شده باید در سال۸۹ تعداد ۳۲۰ خانوار و در مرحله دوم طرح در سال۹۰، ۸۰۰خانوار به مناطق امن منتقل میشدند. تا آخر سال گذشته هم با جابهجایی ۸۰۰خانوار باقیمانده به مکانهای امن باید پرونده ناامنی اماکن مسکونی زیرکوهی ماکو بسته میشد ولی از سال۸۹ تاکنون فقط ۲۰۰ خانوار جابهجا شدهاند.» محمد علیپور تعلل در واگذاری زمین را عامل بینتیجه ماندن این طرح دانسته و اظهار میدارد: «همکاری نکردن مردم با دستگاههای مسئول در این زمینه و بیرغبتی آنان در پرداخت هزینه آمادهسازی زمین از دیگر دلایلی است که طرح را به حالت رکود درآورده است.» وی با بیان اینکه دولت پرداخت 50میلیون ریال کمک بلاعوض به مردم را از 3سال پیش به تصویب رسانده است، تصریح میکند: «در وضعیت اقتصادی کشور همین رقم هم غنیمت است و اهالی هم نباید بیشتر از این انتظار داشته باشند چراکه این خانهها متعلق بهخودشان خواهد بود و باید برای ایمنسازی محیط زندگی، خود آنها هم حرکتی کنند.»
از سوی دیگر فرماندار ماکو هم اعلام میکند که طبق مصوبه هیأت دولت، اداره مسکن و شهرسازی موظف به تأمین زمینهای مورد نیاز واحدهای مسکونی و واگذاری آن بهصورت رایگان به اهالی است. حمید احمدیان در مورد تسهیلات مربوط به این جابهجایی اینطور بیان میکند: «طبق این مصوبه قرار شد به هر خانوار مبلغ ۲۰میلیون تومان وام و ۵ میلیون تومان کمک بلاعوض پرداخت شود و زمین مورد نیاز هم بهصورت رایگان در اختیارشان قرار داده شود. تاکنون ۲۰۰خانوار وام مذکور را دریافت کردهاندو در قالب طرح مسکن مهر نسبت به جابهجایی آنها اقدام شده است اما در مقابل 2200خانه نیازمند جابهجایی عدد قابلقبولی به شمار نمیآید.» علی احمدیان درخصوص دلایل آماده نشدن زمین مورد نظر برای انتقال خانههای زیرکوهی ماکو میگوید: «بهدلیل کمبود زمین در داخل شهر ماکو باید زمین دیگری در اطراف این شهر از سوی اداره کل راه و شهرسازی به ماکو ملحق شود.»
وی با بیان اینکه علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد، عنوان میکند: «200خانوار جابهجا شده جزو خانههای در وضعیت بحران بودند و سال گذشته هم زمین تنها برای 420خانوار دیگر واگذار شد ولی هنوز 1600خانه دیگر همچنان در مناطق خطرناک قرار دارند و نباید زمان را در انتقال ساکنان این اماکن مسکونی از دست داد.» اما مدیرکل راه و شهرسازی با رد این ادعا که اداره راه و شهرسازی استان از زیر بار مسئولیت برای واگذاری زمین شانه خالی میکند، میگوید: «سال گذشته زمین مورد نیاز بهصورت رایگان و طبق تعهد واگذار شد. کوتاهی از جانب مسئولان شهرستان ماکو است که پیگیر جدی آغاز عملیات ساخت و انتقال نیستند.» خلیل محبتخواه عنوان میکند که سال گذشته تعداد 310قطعه زمین برای 620خانوار از منطقه داداشخانی ماکو که پیش از این بهصورت یک باغ در حاشیه شهر بود، واگذار و تمامی اقدامات لازم برای الحاق این بخش به محدوده شهر نیز انجام شد.» وی البته یادآور میشود که واگذاری زمینها بهدلیل مشکلات حقوقی اندکی با تأخیر انجام شد ولی بههرحال مسئولیت ما در این زمینه انجام شد و الان بیش از یکسال از زمان این واگذاری میگذرد.